Szczególny nacisk położono przy tym na funkcje, jakie pełniły one w życiu dawnych gdańszczan. Wystawa dzieli się na trzy strefy. W pierwszej przedstawiono sztukę kościelną, w drugiej – obiekty związane z działalnością publiczną mieszczan, w trzeciej – przedmioty zapełniające prywatną przestrzeń gdańskiego domu.
.
lstotny jest też podział na średniowiecze i epokę nowożytną. Granicę między nimi wyznacza reformacja – jedno z najważniejszych zjawisk nie tylko w dziejach Europy, lecz także w historii Gdańska. W przestrzeni wystawy obie epoki rozdziela symbolicznie portal z kościoła św. Katarzyny.

Wilkom gdańskich żeglarzy morskich, Gdańsk, 2. połowa XV wieku, róg żubra, miedź wykuwana, odlewana, rytowana, złocona

W życiu średniowiecznych społeczności religia zajmowała centralne miejsce. Pobożność przejawiała się na różne sposoby. Oprócz udziału w nabożeństwach wyrażały ją posty, pielgrzymki, praktykowanie dobrych uczynków oraz liczne fundacje artystyczne. Szczególną rolę odgrywały malowane bądź rzeźbione retabula (inaczej nastawy ołtarzowe), które stawiano na ołtarzu. To wokół stołu eucharystycznego skupiało się życie religijne wspólnoty. Stąd tak liczna na wystawie obecność retabulów bądź ich fragmentów.

W nowożytnym, a więc już protestanckim Gdańsku religia była nadal bardzo istotna w życiu społecznym. Zmieniły się jednak formy pobożności, które stały się znacznie prostsze od katolickich. Znajdowało to wyraz także w powstających wówczas dziełach sztuki.

Wystawa pokazuje gdańszczan takimi, jakimi chcieli być widziani – jako pobożnych chrześcijan i cnotliwych członków miejskiej społeczności. Czy tacy w istocie byli? Na to pytanie dzieła sztuki nie dają pewnej odpowiedzi. Pomagają jednak zrozumieć świat ludzi, którzy żyli w Gdańsku przed nami.

Wykonawca / Organizator:

Muzeum Narodowe w Gdańsku / Oddział Sztuki Dawnej w Gdańsku

Lokalizacja:

Muzeum Narodowe w Gdańsku – oddział Sztuki Dawnej
ul. Toruńska 1
80-822 Gdańsk